Wykorzystanie tablicy multimedialnej w zajęciach Laboratorium Logiki

Postęp technologiczny, z jakim mamy do czynienia w ostatnich czasach, ma duży wpływ na zmiany zachodzące w społeczeństwie. Dziś praktycznie z każdą aktualizacją jakiegokolwiek programu musimy uczyć się jego obsługi. Młodzież wydaje się radzić sobie z tymi zmianami lepiej od pokolenia rodziców, co powoduje, że dorośli nie są w stanie kontrolować swoich dzieci, a być może nawet nie są w stanie do końca ich zrozumieć.

Pomimo że technologia rozwija się w zawrotnym tempie, pewne wartości ogólnoludzkie nie zmieniają się. Wzajemny szacunek, prawo do prywatności, prawo do samorealizacji czy prawo do doskonalenia się są ponadczasowe. Szkoła i rodzina budują pewien fundament, który pozwala z nadzieją patrzeć w przyszłość. Jednak aby ten fundament został zbudowany w świadomości uczniów, muszą oni sami zaakceptować tą ideę. Próby zmuszania człowieka to zachowywania się w taki a nie inny sposób nie przyniosą raczej większych skutków. Człowiek zmienia się w momencie, gdy sam zaakceptuje daną ideę i zrozumie jakie ona daje mu korzyści. Można powiedzieć, że kupi daną ideę.

Pod pewnymi względami dydaktyka niewiele różni się od sprzedaży. Obecnie nauczyciel musi konkurować o uwagę ucznia z rozmaitymi „rozpraszaczami”. Dzieci mają dostęp do telewizji, gier komputerowych, rozmaitych zajęć pozalekcyjnych i wielu innych form aktywności (niekoniecznie korzystnych z punktu widzenia rozwoju dziecka). Dzisiaj o wiele trudniej jest konkurować o uwagę ucznia niż 30 lat temu, kiedy miał on ograniczoną ilość form spędzania wolnego czasu, a w telewizji były dostępne tylko dwa programy.

Jednym z narzędzi pozwalających na przyciągnięcie uwagi uczniów są tablice interaktywne. Możliwość wykorzystania wybranych treści dostępnych w Internecie i edytowania ich za pomocą dotyku tablicy lub rysowania na nich notatek bardzo wzmacnia przekaz. Taka interakcja to zdecydowanie więcej niż można osiągnąć za pomocą tablicy i kredy. Uczniowie są skupieni na zadaniu i często sami nanoszą rozmaite notatki, które następnie mogą być przechowywane i rozsyłane do zainteresowanych.

Autor jest właścicielem Laboratorium Logiki w Obornikach, gdzie wspólnie z żoną prowadzi zajęcia, na których dzieci w wieku od 5 do 14 lat uczą się grać w szachy, warcaby, go, układania kostki Rubika i wielu innych gier. W celu maksymalizacji efektu jaki można osiągnąć wykorzystywane są wszystkie dostępne pomoce, zarówno elektroniczne, jak i tradycyjne. Jedną z nich jest tablica interaktywna, która doskonale sprawdza się w omawianiu i analizowaniu zadań szachowych, warcabowych, dotyczących takich gier jak go, reversi i innych. Możliwość korzystania z baz danych na dużym ekranie jest nieoceniona. Autor wykorzystuje tutaj metodę wykładu uczestniczącego, w trakcie, którego wyświetlane są losowo pojawiające się zadania, których poziom trudności jest dopasowany do siły gry grupy. Uczestnicy są kolejno wskazywani. Po upływie ok. 30 sekund, w przypadku, gdy wskazany nie odnajdzie odpowiedzi wybierany jest inny uczeń spośród tych, którzy się zgłosili. Następnie podaje odpowiedź. Bez względu na to czy jest ona prawidłowa czy nie, prowadzący zajęcia za pomocą rozmaitych symboli i rysunków tłumaczy istotę zadania. Np.: w szachach – pojawia się ofiara, następnie zaciągnięcie pod widełki, następnie odciągnięcie od pola, na które może wtargnąć figura robiąca widełki i na końcu pojawiają się same widełki. Kolejnym przykładem jest mat „ogon gołębia”. Tablica pozwala na narysowanie gołębia, którego bardzo łatwo skojarzyć z tym matem, co zdecydowanie ułatwia wyszukiwanie i zrozumienie tej pozycji. Takie historie opowiedziane przy wykorzystaniu tablicy multimedialnej oraz aktywnym uczestnictwie całej grupy pozostawiają bardzo trwały ślad w pamięci uczniów i, co ważne zdecydowana większość jest bardzo skupiona na problemie.

Wykorzystanie kartki papieru w celu wytłumaczenia zasady mówiącej, że: ”król do króla się nie przytula”.

Można powiedzieć, że wykorzystanie szachownicy w formie tablicy magnetycznej może przynieść podobne rezultaty. Wymaga to jednak o wiele więcej wysiłku. Autor rysował kredą rozmaite symbole na takich tablicach oraz musiał poświęcać wiele czasu na dobór zadań z książek i ich ustawienie za pomocą plastikowych figur. Tablica interaktywna rozwiązuje wszystkie te problemy. Wystarczy jedno kliknięcie i losowane jest następne zadanie. Autor wybrał program, który analizuje i gromadzi dane na temat użytkownika, w tym przypadku całej wybranej grupy. Można więc powiedzieć, że po kilkudziesięciu przerobionych zadaniach grupa ma określoną siłę i dobrane zadania są ściśle do niej dopasowane. Autor nie musi tracić czasu i energii na analizę literatury, poza tym nie byłby wstanie przeprowadzić dokładnej analizy statystycznej pozwalającej na dopasowanie trudności zadań do umiejętności grupy.

Wykład uczestniczący z wykorzystaniem tablicy interaktywnej

Można zadać sobie pytanie, czy należy wykorzystywać nowoczesne urządzenia w celu zwiększenia efektywności procesu dydaktycznego? Odpowiedź może być tylko jedna – tak. Autor stara się jednak nie zapominać o tradycyjnych metodach zdobywania i przetwarzania wiedzy. W przypadku szachów jest to umiejętność wykorzystania notacji gry. Uczestnicy zajęć uczą się jak ją przeprowadzić z wykorzystaniem kartki i długopisu. Jednak w celu dalszych analiz często partie tak zapisane są wprowadzane do mocnych programów komputerowych, które dają uczniom informację zwrotną na temat ich gry. Umiejętność wykorzystywania zarówno tradycyjnych jak i nowoczesnych rozwiązań jest tutaj kluczowa.

Wykorzystanie tablicy multimedialnej do nauki matowania królem i hetmanem przeciwko królowi.

 

Niektóre gry, takie jak reversi wymagają wręcz wykorzystania tablicy multimedialnej. Autor nie znalazł na rynku analogowych form przekazywania wiedzy na temat tej gry.

Możliwości wykorzystania tablicy wydają się nieograniczone. Zajęcia dotyczące psychologii gry, sposobu zachowania czy okazywania szacunku rozpatrywane są na podstawie wybranych filmów dostępnych na YouTubie.

W ostatecznym rozrachunku najważniejszy jest uczeń i jego interakcja z nauczycielem. Tablica interaktywna z najlepszym nawet programem nie zastąpi relacji mistrz-uczeń. Ważna jest tu pasja i chęć zaszczepienia idei. Narzędzia takie jak tablica interaktywna, tablety, nowoczesne oprogramowanie mogą tylko wspomóc pracę człowieka. Dzięki nim powinna ona być lżejsza i efektywniejsza.

(Visited 8 times, 1 visits today)